باسمه تعالی
شرک خفی چیست؟ چه طور می شود فهمید انسان م?من دچار شرک خفی شده است؟ چطور می اتوان از آن جات پیدا کرد؟
باید دانست در یک تقسیمبندى کلى دو نوع شرک داریم: 1- شرک اعتقادى، 2- شرک عملى. آنچه آمرزیده نمىشود، شرک اعتقادى به معنى شریک قرار دادن براى خداوند در نظام هستى است که از آن به شرک «جلى و آشکار» تعبیر مىشود و گروه مشرکان را نیز شامل مىشود. اما آنچه برخى مسلمانان و خداپرستان گاهى به آن دچار مىشوند «شرک عملى» به معناى عدم اخلاص در نیت و رفتار و تکیه بر غیرخدا در امور زندگى است که از آن به «شرک خفى و پنهان» نیز تعبیر مىشود. این نوع شرک قابل آمرزش است و به هر مقدار آدمى با توبه و انابه و توکل به خدا در مسیر اخلاص گام بردارد. رهایى او از این نوع شرک موجب کسب «درجات بهشت» مىشود و از «درکات جهنم» نجات مىیابد .
شرک خفی تفاوت بنیادی با شرک جلی ندارد ؛ و تمام اقسام شرک ( شرک در ذات یا صفات یا افعال یا عبادت یا در بوبیّت) هم نوع جلی دارند هم نوع خفی .
رسول اکرم صلى الله علیه و آله: « الشِّرْک اخْفى مِنْ دَبیبِ الذَّرِّ عَلَى الصَّفا فِى اللَّیلَةِ الظَّلْماءِ، وَ ادْناهُ یحِبُّ عَلى شَىْءٍ مِنَ الْجَوْرِ وَ یبْغِضُ عَلى شَىْءٍ مِنَ الْعَدْلِ، وَ هَلِ الدّینُ الَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْضُ فِى اللَّهِ؟ قالَ اللَّهُ: انْ کنْتُمْ تُحِبّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعونى یحْبِبْکمُ اللَّهُ ــ شرک مخفىتر است از رفتن مورچه بر سنگ صاف در شب تاریک. کمترین شرک این است که انسان کمى از ظلم را دوست بدارد و از آن راضى باشد و یا کمى از عدل را دشمن بدارد. آیا دین چیزى جز دوست داشتن و دشمن داشتن براى خداست؟ خداوند مىفرماید: بگو اگر خدا را دوست مىدارید مرا پیروى کنید تا خداوند شما را دوست بدارد ( وسائلالشیعة، ج 16 ،ص 25).»
برای مثال ، گناه که همان هواپرستى است و جاهپرستى، مقامپرستى، پولپرستى، شخصپرستى همه از مصادیق شرک می باشند ؛ ولی شرک خفی هستند. هر گناهی در حقیقت ادّعای خدایی است. چون هنگام گناه شخص می داند که خداوند از آن نهی نموده ؛ لکن او سخن نفس خود را بر دستور خدا ترجیح می دهد. پس او نفس خود را برتر از خدا دانسته است.
مهمترین عامل گرایش به شرک خفى در مقام عمل سست بودن مبانى اعتقادى در زمینه اقسام توحید نظرى است و در مقابل مهمترین راه نجات از این شرک خفى و زدودن آن تحکیم مبانى انحاء توحید نظرى است